گروه اقتصاد کلان پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، خلق پول، افزایش نقدینگی و به تبع آن افزایش تورم یکی از مسائل نگران کننده ای در اقتصاد ایران به شمار می رود که زمینه ساز بحران ها و چالش های مهمتری در عرصه های اقتصادی و حتی اجتماعی و سیاسی می شود از این رو کنترل نقدینگی و کاهش تورم دو مقوله مرتبط به هم و یک ضرورت لازم برای بهبود وضعیت اقتصادی و وضعیت معیشتی مردم است. رسول بخشی دستجردی اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان دراین باره چند راهکار به رادار اقتصاد ارائه داده که جمع بندی آن در ادامه ذکر شده است.
رسول بخشی دستجردی اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان در گفت وگو با رادار اقتصاد با اشاره به عوامل افزایش نقدینگی و تورمی که در اقتصاد وجود دارد گفت: تورم موضوعی است که نه تنها معیشت مردم، بلکه رشد و شکوفایی اقتصاد و توسعه تولید کشور را به بدترین شکل ممکن نشانه گرفته است، موضوعی که اگر برای کنترل و متعاقب آن کاهش تورم فکر وچاره ای اساسی اندیشیده نشود، قطعا تبعات و پیامدهای منفی خطرناکی برای کلیت اقتصاد و برای اجتماع به دنبال خواهد داشت.
وی دراین باره افزود: یکی از بهترین و موفق ترین راهکارهایی که در اقتصاد برای کنترل نرخ تورم پیشنهاد شده کنترل نقدینگی است، موضوعی که درایران متاسفانه مسوولین برای آن چاره ای نمی اندیشند بنحوی که شاهد عبور میزان نقدینگی کشور از مرز ۳۳۰۰ هزار میلیارد تومان هستیم، لذا برای مهار تورم اول باید افزایش نقدینگی مهار شود.
رسول بخشی دستجردی دراین باره خاطر نشان کرد: در حالی که در خوش بینانه ترین حالت چهل سال زمان لازم است تا میزان تولید ایران دو برابر شود اما نقدینگی به شدت در حال رشد است به این معنا که براساس آمارهای منتشر شده هر سه سال و نیم در کشور نقدینگی دو برابر می شود که متعاقب آن یعنی تورم به شکل خطرناکی افزایش می یابد.
استاد اقتصاد درباره تبعات افزایش تورم در اقتصاد توضیح داد: قطعا افزایش تورم یک واقعیت محض خطرناک برای اقتصاد است که نه تنها تبعات اقتصادی به دنبال دارد، حتی به مسائل ناهنجاری های اجتماعی و سیاسی هم می انجامد، چرا که مردم قادر به تحمل حدی از تورم هستند، بنابراین دولت و حاکمیت با اتخاذ تدابیر جدی باید جلوی افزایش تورم و به تبع آن زمینه های کاهش تورم را به سرعت در اقتصاد کلید بزنند.
رسول بخشی دستجردی در پاسخ به این سوال که چه راهکاری برای کنترل نقدینگی پیشنهاد می کنید گفت: تا اینجا مشخص شد که برای جلوگیری از افزایش تورم؛ باید مانع افزایش نقدینگی شویم بنابراین باید ببینیم نقدینگی به چه دلیلی و از کجا زیاد می‌شود؟ شاید بسیاری از مردم به این موضوع آگاه نباشند که نقدینگی از طریق خلق وام افزایش می یابد، یعنی وام هایی که در نظام بانکی خلق می شود چه وام هایی که به مردم داده می شود یا وام هایی که بانکها برای پروژه ها و فعالیت های اقتصادی خود ( هر چند بانک ها نباید بنگاه داری کنند) خلق می کنند، همه و همه از هیچ خلق می شود.
بخشی دستجردی دراین باره توضیح داد: یعنی اینکه نباید به اشتباه تصور کنیم که بانک ها بین من و شمایی که در بانک سپرده داریم یا برای دریافت وام به بانک مراجعه می کنیم نقس واسطه گری ایفا می کنند، بانکها از مردم پولی نمی گیرند که به من و شمای تولید کننده بدهند که مطمئن باشیم آن منبع مالی مطمئن را به ما داده اند، بلکه دقیقا وام های بزرگی که به عناوین مختلف داده می شود همه و همه خلق پول از هیچ است.
وی دراین باره تصریح کرد: دقیقا تصور کنید وقتی بانک وامی به شما می دهد اینگونه تصور کنید که فردی که پشت باجه بانک نشسته یک دستگاه چاپ پول در کنار خود دارد که همانجا برای دادن وام پول خلق می کند، این یک واقعیت محض است هر چند نگران کننده است، لذا باید جلوی خلق پول از هیچ توسط نظام بانکی گرفته شود، ضمن اینکه کاری کنیم که مردم عادی و کسانی که برای فعالیت های غیر مولد با رانت و سفارش های این مسوول و آن مسوول وام های کلان دریافت می کنند، قادر به دریافت چنین وام هایی نباشند، یعنی باید سیاست ها و تدابیری برای جلوگیری از خلق پول بانکی گرفته شود تا به تدریج تورم کاهش بیابد.
رسول بخشی دستجردی استاد اقتصاد دراین باره خاطر نشان کرد: قطعا تمایل کسانی که برای فعالیت های غیر مولد به سمت نظام بانکی برای اخذ وام می روند باید صفر شود آن هم با سیاست گذاری های درست، چرا که نظام بانکی ما با نوک خودکار و یک کلیک کامپیوتری به راحتی پول خلق می کند، اینگونه است که براساس آمارها روزانه بیش از ۲۵۰۰ میلیارد تومان پول خلق می‌شود، بنابراین باید تمایل برای اخذ وام آن هم وام های سنگین و کلانی که اصولا پس هم داده نمی شوند کم یا اصلا حذف شود.
وی در پاسخ به این سوال که با چه روشی می توانیم در این موضوع موفق شویم گفت: برای اینکه مانع افزایش نقدینگی و دریافت وام های کلانی شویم که اصولا به جای اینکه خرج توسعه تولید کشور شود خرج دلالی می شود باید تمایل برای دریافت وام بانکی را از طریق کنترل سفته‌بازی یعنی بازارهای موازی با تولید را به شدت کنترل کنیم، اگر قانونگذار قوانین مطلوبی بگذارد و دستگاه های ناظر هم به خوبی نظارت کنند، خرید خانه و زمین برای رها شدن و سود آوری و دلالی؛ خرید زمین و طلا وسکه وارز همه وهمه باید مشمول مالیات های سنگین شود، آن هم به صورت تدریجی و مرحله به مرحله، دولت باید با قوانین سخت مانع هر گونه انگیزه های سفته بازانه شود و این کار جز با اعمال مالیات های سنگین شدنی نیست.
رسول بخشی دستجری در ادامه توضیح داد: در هیچ جای دنیا بازارها مثل ایران رها و ول نیستند، آنچه به عنوان خرید و فروش سکه و دلار و خانه و زمین و... در ایران برای سرمایه گذاری و سفته بازی دیده می شود خلاف منطق اقتصادی است، و در هیچ کجای دنیا چنین روالی دیده نمی شود، از این جهت دولت باید خرید و فروش دلار را به شدت کنترل کند یعنی کسی مجاز است دلار بخرد که بخواهد کالا وارد کند آن هم از مبادی دولتی یعنی کالاهایی که مورد نیاز کشور آن هم براساس اینکه نیاز به آن کالا تشخیص داده شده، بعد از آن به وارد کننده ارز داده شود، در غیر این صورت هر گونه خرید و فروش ارز که خارج از تعاریف دولتی باشد جرم محسوب شود، اگر دولت این موارد را اجرایی کند قطعا تمایل به گرفتن وام برای سفته بازی و سود آوری بیشتر کاهش می یابد و از آن سمت بانک ها می توانند سود سپرده بانکی را کاهش دهند تا خود به خود نقدینگی به راحتی کنترل شود.
نظر شما